Na maar liefst 52 rijlessen onder bezielende leiding van een iets te commerciële rij-instructeur, met een foutloos theorie-examen, had ik dan eindelijk mijn nieuwe vrijheid verworven met het behalen van mijn rijbewijs.
Dat is volgende maand twintig jaar geleden en dat was rede om twee keer te huiveren. Eén keer, omdat ik dus mijn rijbewijs zou moeten gaan verlengen in het heerlijke bureaucratische Portugal.
En nóg een keer, omdat ik in mijn hoofd zo rond de 28 lentes ben blijven hangen. Er was dus twintig jaar voorbij gevlogen en dat moest ik even verwerken.
Enfin, rijbewijs vernieuwen. Beter dan maar meteen de koe bij de horens te pakken, want inmiddels wist ik dat hier in Portugal de dingen soms (of iets vaker dan soms) wat tijd nodig hebben. Volgens de Nederlandse ambassade zou ik ten minste een echtheidsverklaring via RDW moeten aanvragen en daarmee naar het Portugees equivalent (IMT) moeten. Eenmaal ten kantoren van IMT bleken wij ons half geïnformeerd te hebben, want een doktersverklaring (Atestado Médico) bleek noodzakelijk voor het indienen van de aanvraag. Bovendien werd ons verteld dat er hoogstwaarschijnlijk ook een praktische test afgelegd zou moeten worden, waarmee ik onmiddellijk op de bovenste plank van de kast zat. Dit omdat eigenlijk het rijbewijs bínnen 90 dagen na vestiging in Portugal omgezet had moeten worden, zo werd verklaard. Dat kon toch niet waar zijn, hè?!
Wáár halen we in hemelsnaam een doktersverklaring vandaan?
Doktersverklaring dus. Wij naar Centro de Saúde (centrum van huisartsen), waar ons werd verteld dat zij hier niet aan mee mogen werken, omdat daar te veel tijd in zou gaan zitten. Waar wij dan terecht konden voor een dergelijke verklaring? Er werden schouders opgehaald en daarmee bleef het antwoord uit. Zelf maar rondbellen dus, wat resulteerde in een afspraak bij een privé kliniek. Eenmaal daar verklaarde de arts geen doktersverklaring af te kunnen geven, maar dat we daarvoor in het Centro de Saúde zouden moeten zijn. Daar waren we al geweest. Bovendien, had ons dit niet verteld kunnen worden vóórdat we de afspraak hadden gemaakt? Uiteindelijk vonden we een privé kliniek die ons wel een doktersverklaring mee gaf, waarmee we ons de volgende dag opnieuw richting IMT begaven.
De moed zakte me al in de schoenen bij het trekken van een nummertje. Wij hadden nummer 80 en de teller stond op 24. Na ruim 3 uur wachten waren we eindelijk aan de beurt, om vervolgens binnen 5 minuten (ongelogen) ongedane zaken weer buiten te staan. De doktersverklaring moest digitaal aangeleverd worden. Waar we die konden verkrijgen? Dat mochten ze niet zeggen. Dit werd een hele slechte versie van spoorzoekertje wat mij betreft. In Portugal geldt "makkelijker kunnen we het niet maken, wél leuker".
Spoorzoekertje spelen
Het werd pas leuk, toen we het spoor na tig telefoontjes, kastjes en muurtjes, hadden gevonden. De rijschool bleek het enige en juiste beginpunt van dit avontuur. Via de rijschool betaalde wij
€ 20,- voor een digitale doktersverklaring. Daarmee voor de derde keer (en scheepsrecht) naar IMT. Deze keer stonden we na 'slechts' een twee dikke uren wachten, gelukkig gedane zaken weer buiten. Voor degenen die, net als ik, ooit een rijbewijs in Portugal moeten of willen aanvragen, hierbij een aantal 'feiten en fabels':
- De termijn van 'binnen 90 dagen een rijbewijs moeten laten overzetten' geldt alleen voor rijbewijzen afgegeven buiten de EU of de lidstaten Lichtenstein, IJsland en Noorwegen. Een in NL (of ander EU-land) afgegeven rijbewijs is in Portugal gewoon geldig tot aan de vervaldatum;
- Een echtheidsverklaring blijkt alleen noodzakelijk bij een rijbewijs afgegeven buiten de EU of bovengenoemde lidstaten;
- Praktijk-test wordt alleen verplicht gesteld indien het te vervangen rijbewijs langer dan twee jaar vervallen is, óf op medische indicatie;
- Een psychologische test kan verplicht worden gesteld bij alle andere categorieën dan categorie B op het rijbewijs;
Benodigde documenten:
- Bij een niet-Portugese nationaliteit paspoort of ID kaart;
- Bij een niet-Portugese nationaliteit Bewijs/Certificaat van Residentie in Portugal, uitgegeven door SEF. Zowel het origineel als een kopie;
- Het originele rijbewijs + kopie;
- Atestado Médico; een digitale doktersverklaring (een schriftelijke verklaring is vanaf 15-05-2017 niet meer geldig), verkrijgbaar via lokale rijschool;
- € 30,- voor het nieuwe rijbewijs, contant te voldoen;
Tot slot; Mijn ervaring is dat, eenmaal bekend met een bepaalde procedure, veel verplichte zaken best prima te regelen zijn in Portugal. De moeilijkheid zit 'm in het achterhalen welke stappen er precies doorlopen moeten worden en welke documenten daarvoor nodig zijn. Helaas is er niet één instantie waar je terecht kunt. Bovendien werken de instanties onderling nauwelijks of niet samen en is men daardoor minimaal op de hoogte van elkaars diensten. Je zult dus in veel gevallen overal zelf achter aan moeten gaan en veel zelf uit moeten zoeken.
Disclaimer; dit artikel is gebaseerd op door IMT afgegeven informatie met uitgiftedatum 31 mei 2017 en op basis van eigen ervaring. Het is bedoeld als een leidraad en kan onvolledigheden bevatten.
